SERAMİĞİ KEŞFET
Bu sayfada hangi ülkelerden seramiklere rastlayacaksınız?
Ä°nsanlar tarafından yapılmış ilk seramik objeler çömlekler ve çeÅŸitli figürlerdir. Bunlar seramiÄŸin günümüzdeki modern haliyle kıyasla, kendiliÄŸinden sertleÅŸerek kurutulan, renksiz ve oldukça pürüzlü yüzeylere sahip objelerdir. Bu seramikler milattan önce ilk uygarlıklar tarafından yapılmıştır ve üzerlerindeki, yazı, sembol ve figürler bize insanlık tarihiyle ilgili bilgiler sunar. Bu nedenle seramik kalıntıları insanlık tarihi hakkında bilgi edinme konusunda son derece büyük bir öneme sahiptir.
​
Bu sayfada ise Afrika ve Güney Amerika kıtası, Anadolu Bölgesi, Yunanistan ve Çin yoÄŸun bir ÅŸekilde seramik tarihi ve kültürüne sahip olan yerlerden bahsedilmektedir.
Afrika'da
Afrika seramiÄŸi milattan önce 6000-7000 yıllarında Afrika’nın DoÄŸu kesimlerinde Mısır, Etiyopya ve Sudan gibi ülkelerde baÅŸladı. Batı kesimine ulaÅŸması ve kıtanın geri kalanına yayılması yaklaşık milattan önce 400’ü buldu.
​
Ä°lk baÅŸta çanak, çömlek, fincan, tabak, yiyecek ve su saklama kapları ve yemek piÅŸirmek için tencere gibi günlük mutfak eÅŸyaları için kullanılıyordu. Bir süre sonra gömme töreni gibi çeÅŸitli seremoniler için seramik üretmeye baÅŸladılar.
Çin'de
Çin seramiklerinin geçmiÅŸi on bin yıldan fazla bir süre öncesine kadar izlenebilir. Neolitik çağın Yangshao kültürü (MÖ5000-3000) sırasında, kırmızı veya beyaz renkli objelerin yanı sıra farklı renklerde bezemeli toprak kaplar yapıldı. Daha sonra Longshan kültüründe (MÖ 3000-1900) siyah eÅŸya üretimi geliÅŸti. Shang hanedanlığında, ilk seladon olarak da bilinen sırlı eÅŸyalar ortaya çıkmaya baÅŸladı ve Ä°lkbahar ve Sonbahar döneminin sonundan SavaÅŸan Devletler dönemine kadar, sert gövdeli, baskı bezemeli, yüksek ateÅŸli seramikler ve sırlı eÅŸya piÅŸirildi.
Yangshao kültüründe seramik
Yangshao kültürü, Çindeki Sarı Nehir boyunca yaygın olarak var olan Neolitik bir kültürdü. MÖ 5000'den MÖ 3000'e kadar bu kültür devam etmiÅŸtir.
Yangshao kültüründe insanlar çömlekçilikle ilgilenmiÅŸlerdir. Zanaatkarlar, insan yüzü, hayvan ve geometrik tasarımlarla beyaz, kırmızı ve siyah boyalı çömlekler yarattılar.
Longshan kültüründe seramik
Bazen Kara Çömlekçilik Kültürü olarak da anılan Longshan kültürü, MÖ 3000'den 1900'e kadar kuzey Çin'in Sarı Nehir vadisinde Neolitik bir kültürdür. Longshan kültüründe insanlar, genellikle siyah renkli çömlekler üretmiÅŸlerdir. Bu çanak çömlek türü daha çok Kuzey Çin'de ve Yangtze Nehri'nin güney kıyılarında yaygındır.
Güney Amerika'da
Güney Amerika çanak çömleÄŸinin çoÄŸu And DaÄŸları ve batı kıyısındaki merkezlerde, özellikle Bolivya ve Peru'da yapıldı. En erken dönemden objeler MÖ 2000 yılına dayanmaktadır. Bu seramiklerin çoÄŸu kalıplarda yapılmıştır. Pek çok kavanozda bulunan üzengi ÅŸeklindeki ağız, karakteristik bir özelliktir. Kaplar, boyalı bezemede motif olarak da kullanılan hayvan veya insan figürleri ÅŸeklinde modellenmiÅŸtir.
Antik Yunan'da
Antik Yunan çanak çömlek MÖ 1000 ve MÖ 400 yıllarında çok aktif bir ÅŸekilde yapılmıştır. Bu objelerin üzerinde antik Yunanların kültürel inançları ve uygulamaları hakkında bilgilere sahip motifler bulunur. Bu seramiklerin dayanıklılığı sayesinde günümüze kadar gelmeyi baÅŸarmışlardır ve arkeologlar ve tarihçiler için antik Yunan kronolojisini belirlemede önemli bir araçtır.
Anadolu'da
Hititler, Lidyalılar, Bizans ve Selçuklu Ä°mparatorlukları gibi Anadolu'da kök salmış birçok medeniyetin izlerini taşıyan seramikler, tarih boyunca farklı ÅŸekillerde ve kullanım alanıyla karşımıza çıkmıştır.
MÖ 6000 yıllarında Çatalhöyük'te ilk seramik objeler yapılırken, Batı medeniyeti ilk çanak çömleÄŸi yapmak için iki bin yıl daha beklemiÅŸtir. Benzer ÅŸekilde en eski yerleÅŸim yerlerinden Hacılar ve Alacahöyük'te ortaya çıkarılan seramik parçaları da M.Ö.6000 yılına kadar uzanıyor. Günümüzde bu objeler, seramik alanındaki en eski otantik eserler olarak kabul edilmektedir.